تاریخ تصویب : 1376/04/08
آیین نامه ساماندهی، بهسازي و عمران مساجد کشور
آیین نامه ساماندهی،
بهسازي و عمران مساجد کشور
368 – – – 1376.04.08
شماره: 56836.ت 17785ه
تاریخ: 1376.4.22
کلیه وزارتخانه ها، سازمانها، مؤسسات دولتی، نهادهاي انقلاب اسلامی
و استانداریهاي سراسر کشور
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1376.4.8 بنا به پیشنهاد شماره 102.7962 مورخ 1375.12.1
سازمان برنامه و بودجه و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوري
اسلامی ایران، آیین نامه ساماندهی، بهسازي و عمران مساجد کشور را به شرح زیر تصویب
نمود:
آیین نامه ساماندهی، بهسازي و عمران مساجد کشور
ماده 1 ـ وزارت راه و ترابري، سازمانها و شرکتهاي تابعه آن مکلفند، در قالب
طرحهاي مصوب در دست اجراي خود، مشتمل بر کلیه راهها، پایانه ها، پایانه هاي مرزي،
فرودگاهها، بنادر و ایستگاههاي راه آهن، احداث مسجد یا نمازخانه مناسب را پیش بینی
و در راههاي موجود با استفاده از اعتبارات فصل راه و ترابري و سایر اعتباراتی که
تأمین خواهد شد، ترجیحاً در قالب مجتمع هاي خدمات رفاهی، نسبت به احداث مسجد یا
نمازخانه مناسب اقدام نمایند.
ماده 2 ـ سازمان حمل و نقل پایانه هاي کشور موظف است، طرح جامع احداث مساجد یا
نمازخانه هاي بین راهی اعم از مکانیابی، طراحی و ساخت را با هماهنگی سازمان
تبلیغات اسلامی( صندوق عمران مساجد) تهیه نماید.
تبصره 1 ـ کلیه دستگاههاي دولتی و غیر دولتی و اشخاص حقیقی و حقوقی، در صورت
تمایل به ساخت مساجد یا نمازخانه بین راهی، موظف به رعایت طرح مذکور می باشند.
تبصره 2 ـ اداره، تعمیر و نگهداري مساجد موضوع این ماده به عهده وزارت راه و
ترابري و سازمانها و شرکتهاي تابعه آن می باشد.
ماده 3 ـ وزارتخانه هاي مسکن و شهرسازي و کشور مکلفند، به ترتیب در طرحهاي جامع و
مرکز پژوھشھا – آیین نامھ ساماندھی، بھسازی و عمران مساجد کشور 12/16/2020
https://rc.majlis.ir/fa/law/print_version/117764 2/3
هادي شهرها، فضاهاي مناسب را جهت احداث مساجد یا نمازخانه و امکانات جنبی آن
پیش بینی کنند. زمینهاي واگذاري از طریق وزارتخانه هاي مسکن و شهرسازي و جهاد
سازندگی و شهرداریها با اجازه دولت رایگان خواهد بود.
تبصره 1 ـ واگذاري زمین رایگان براي احداث مسجد توسط شهرداریها با اجازه شوراهاي
شهر یا وزارت کشور به قائم مقامی از شوراي شهر خواهد بود.
تبصره 2 ـ وزارت جهاد سازندگی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی موظفند در طرحهاي هادي
روستاها، زمین مناسب را براي احداث مسجد یا نمازخانه پیش بینی نمایند.
ماده 4 ـ کلیه دستگاههاي ارایه دهنده خدمات شهري موظفند، مجوز احداث و راه اندازي
آن قسمت از واحدهاي خدماتی متعلق به مساجد از قبیل( مرکز فرهنگی هنري، کتابخانه،
خانه روحانی) را که درآمدهاي آن به طور مستقیم صرف هزینه هاي جاري و عمرانی مسجد
می شود، بدون اخذ وجه صادر نمایند. در مورد شهرداریها عدم دریافت هزینه هاي صدور
مجوز به تشخیص شوراي شهر خواهدبود.
ماده 5 ـ کلیه دستگاههاي اجرایی ذي ربط موظفند، نسبت به احداث و نگهداري مساجد یا
نمازخانه در دانشگاهها، پادگانها، شهرکها و مجتمع هاي بزرگ صنعتی، کشاورزي و
تولیدي، خدماتی، مجموعه هاي رفاهی، مجموعه هاي ورزشی و پارکها ـ حسب مورد ـ اقدام
نمایند.
ماده 6 ـ وزارت مسکن و شهرسازي مجاز است، در شهرهاي جدید از طریق شرکت عمران
شهرهاي جدید و در پروژه هاي آماده سازي بزرگ از طریق سازمان ملی زمین و مسکن و با
بهره گیري از شیوه مشارکت و تأمین بخشی از منابع ریالی مورد نیاز ( که در بودجه
سنواتی آن پیش بینی می شود) نسبت به احداث مسجد اقدام نماید.
تبصره 1 ـ هزینه هاي انجام شده از درآمدهاي مشمول مالیات شرکت عمران شهرهاي جدید
و سازمان ملی زمین و مسکن کسر می شود.
تبصره 2 ـ تجهیز و نگهداري این مساجد بر عهده هیأت هاي امنا، سازمان تبلیغات
اسلامی ( صندوق عمران مساجد، مراکز رسیدگی به امور مساجد) و سازمان اوقاف و امور
خیریه ـ حسب مورد ـ می باشد.
ماده 7 ـ وزارتخانه هاي نفت، نیرو و پست و تلگراف و تلفن و شرکتهاي تابعه آنها
موظفند حق انشعاب آب، برق، گاز و هزینه مراسلات مساجد را به استثناي مراکز تجاري
مربوط به صورت رایگان و هزینه مصرف مساجد را با نازلترین تعرفه محاسبه کنند.
ماده 8 ـ وزارت جهاد سازندگی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و سازمان اوقاف و امور
خیریه موظفند، با استفاده از اعتبارات پیش بینی شده در بودجه هاي سنواتی و امکانات
فنی و تجهیزات خود و کمکهاي مردمی با هماهنگی سازمان تبلیغات اسلامی ( صندوق عمران
مساجد) نسبت به ساخت، بازسازي و زیباسازي مساجد در مناطق مرزي و روستایی حسب مورد
اقدام کنند.
تبصره ـ تعیین نقاط مورد نیاز ساخت مسجد به تشخیص کمیته اي مرکب از نمایندگان
وزارت جهاد سازندگی و سازمان تبلیغات اسلامی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و امام
جمعه و فرماندار خواهدبود.
ماده 9 ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است، با استفاده از اعتبارات پیش بینی
مرکز پژوھشھا – آیین نامھ ساماندھی، بھسازی و عمران مساجد کشور 12/16/2020
https://rc.majlis.ir/fa/law/print_version/117764 3/3
شده در بودجه سالانه خود، براي تکمیل و تعمیر و تجهیز مساجد کمک نماید.
ماده 10 ـ سازمان تبلیغات اسلامی ( صندوق عمران مساجد) و وزارت مسکن و شهرسازي
( سازمان زمین و مسکن) موظفند، ضوابط لازم الرعایه در مکانیابی، طراحی و بطورکلی
الگوي ساخت، تعمیر و زیباسازي مساجد را تهیه و به تصویب شوراي عالی شهرسازي و
معماري برسانند. کلیه دستگاههاي مذکور دراین تصویبنامه و سایر دستگاههاي صادر
کننده مجوز ساخت مساجد، ملزم به رعایت مفاد آن می باشند.
تبصره ـ خدمات تحقیق و مطالعه فنی مورد نیاز جهت اجراي بند فوق براساس توافق
فی مابین صندوق عمران مساجد و سازمان ملی زمین و مسکن انجام خواهد شد.
ماده 11 ـ سازمان میراث فرهنگی کشور موظف است، نسبت به حفظ، احیا و مرمت مساجد
قدیمی ثبت شده که جزو میراث فرهنگی کشور هستند، از محل اعتبارات پیش بینی شده در
ردیف خاصی به این منظور، با اولویت ویژه اقدام نماید.
ماده 12 ـ سازمان تبلیغات اسلامی ( صندوق عمران مساجد) موظف است، با همکاري
سازمان تأمین اجتماعی نسبت به تهیه طرح تأمین اجتماعی خادمان مساجد اقدام و براي
بررسیهاي بعدي به دولت ارایه کند.
ماده 13 ـ سازمان برنامه و بودجه موظف است، نسبت به پیش بینی اعتبار لازم در
بودجه هاي سنواتی کشور به منظور کمک به مساجد اقدام کند و موارد یاد شده در این
تصویبنامه را در موافقتنامه هاي مبادله شده با دستگاههاي اجرایی منظور کند. حسن
حبیبی
معاون اول رییس جمهور
1399 © حق کپی رایت متعلق به مرکز پژوهشهاي مجلس شوراي اسلامی ایران می باشد
انجمن خیرین مسجد ساز استان یزد وب سایت رسمی